Osagaiak: osagai nagusia: “iz” erroa
Esanahia: argia
Bilakaerak:
izio = encender (iziotu)
izigi = = encender (isiki). Atondura: izi-gi, iza egin
ixitu = encender (ixetu). Atondura: ixi-tu
izeregi = encender
izeki = arder (ixiki, ixeki). Atondura: iz-e-ki, iz ekin?
ixatu = quemar. Atondura: ixa-tu, iz bihurtu
isioki = combustible, inflamable
itxindi = tizón
izarki = rescoldo, fuego cubierto de ceniza
istasun = resplandor
itxustarri = piedra del fogón
itzali = apagar. Atondura: iz-al-i, iz gendu
izitu = aterrar, espantar
izutu = espantar
su = fuego
ixu = (ilddu) madera especial para conservar el fuego
ixuegun = dia del fuego. Rito que se extingue
txinpart = chispa
txingar = brasa
atzamau = apagar
Azalpena: Ahoski hau buru duen multzoa, guztietan bereziena eta indartsuena dugu, ezpairik bage. Beste multzo biek, badirudite beren artean nahastu zirela, iz multzoarekin alkartu baino askoz lehenago. Eta beste hau, haietiko multzo berri bati alkartu zela geroago.
Guzti honetatik atera daikegun ondorena, zera da: su hitzaren forma zaharra izu izan bide zela. Izu forma hori, aurreragoko izio edo izi forma baten ahots aldaki bat izan daiteke; forma guzti hauek ageri bait dire, ikusi dugun hitz txorta honetan. Ukatu ezin daitekeena, zera da, iz fonemaren gain sortu dala izen multzo hori, su hitza ere barruko dalarik.
Iz = izio = izioa = izua izan daiteke Izua (ixua) formaren sorbiderik segurkiena. Izu = xu =su, izan daiteke ahoski garatzerik bidezkoena da.
Egilea: Bittor Kapanaga
