Aukeratutako etiketa ◊ hizkuntzak ◊

Gasteizeko Oihaneder Euskeraren Etxean Kataluniako irakaslea den Carme Junyent gonbidatu dute “Hitz adina mintzo” ziklo barruan. Bere hitzaldiaren izenburua oso argigarria izan da: “Nola akabatzen dira hizkuntzak”.

Berriaren izenburuak Carmeren esaldi hau azpimarratu du: “Gaur egun ez dago elebakar izaterik”. Guk baietz esango genuke, anglofonoa bazara, lasai asko. Hori baita oraingo inperioko hizkuntza. Gauza interesgarri asko aipatu du:

Berria

Mende batean, egun munduan diren hizkuntzen erdiak desagertuko dira; Junyentek Afrikako komunitateetako eleaniztasuna adibide gisa hartu du, hizkuntzarik desager ez dadin.

…

Nola akabatzen dira, bada, hizkuntzak? Hiztunak estutuz, erabil ez dezaten. Batzuetan, presioa hiztunak hiltzerainokoa da, baina ez da beharrezkoa hizkuntza bat akabatzeko. Eragile asko daude, baina, azkenean, muina bakar bat da: norbaitek bere hizkuntza erabiltzeari utzi, eta beste bat transmititzen du.

Zergatik? Asko estutu dutelako pertsona hori indarkeria fisikoaren bitartez, edo sinetsarazi dizutelako zure hizkuntzak ez duela ezertarako balio. Hizkuntzetan ez dago desagertzera arte eramaten dituen ezer; hizkuntza guztiek edozertarako balio dute.

Palabras y mundos txostenean zehazten da munduko hizkuntza gehienak mende batean desagertuko direla. Metaketa prozesua gertatu da, eta azkenaldian azkartuz joan da. Horrez gain, domino efektua gertatzen da hizkuntzen heriotzarekin. Adibidez, historikoki bi komunitateen artean komunikatu badira, horietako batek hizkuntza aldatzen badu, besteak aldatu beharko du berea.

Noiz bizkortu zen prozesua? Kristobal Kolon Amerikara heldu zen eguna hartzen da egun sinboliko gisa. Uste da bostehun urtean hizkuntzen erdiak desagertu direla.

…

Gipuzkoako enpresa hau 2013an abiatu zen. Haien helburua ahoskatzearen Wikipedia bihurtzea da, hau da, hizkuntzak nola ahoskatzen diren laguntzen digun webgunea egitea.

Orain gutxi munduko web onenetakotzat hartu izan da.

Felix Vela, Forvoko sortzaileetako bati, Deian elkarrizketa hau egin diote:

…

¿Qué objetivo les queda por alcanzar?

-Lo que queremos es seguir creciendo en usuarios y, sobre todo, seguir creciendo en palabras. Queremos tener todas las palabras del mundo pronunciadas, aunque es algo muy difícil porque también trabajamos con nombres propios. Queremos que la gente no se quede con la duda de cómo se pronuncia el nombre de un futbolista, de un actor famoso o cualquier nombre que le resulte de interés. También a nivel de negocios; a la hora de tratar con personas de otros países, de China o de Rusia por ejemplo, realmente no sabemos cómo se pronuncia su nombre bien. Tenemos que eliminar esa barrera y conseguir que todo el mundo conozca cómo se pronuncia el nombre de ese tercero.

Munduko Hizkuntza Ondarearen UNESCO Katedrak Europan hitz egiten diren hizkuntzei buruzko jardunaldia burutu du eta sortu berri duen Europako Hizkuntzen mapa berria aurkeztu du. Europako hizkuntzen mapa berriak 91 hizkuntza biltzen ditu, baina ez dira mintzatzen diren guzti-guztiak, hurbilketa bat da. Europan hiztun gehien dituen hizkuntza errusiera da, 130 miloi gutxi-gora-behera, eta hori Europan, soilik. Bigarren gehien hitz egiten dena alemana da, 91.600 000 hiztunekin, gutxi-gora-behera. Aldiz, hiztun gutxien dituen Europako hizkuntza livoniera da, 40 bat hiztun daude, baina ez da haien lehen hizkuntza. Letonian dago. Bestalde, Europa osoan dagoen estatu elebakar bakarra Islandia da; eta Samiera, ostera, 4 estatu ezberdinetan hitz egiten da.

Azkue Fundazioa